Analiza techniczna to jeden ze sposobów, jak biznesmeni przewidują przyszłe zmiany na rynku. Opiera się tylko o dokładne dane statystyczne tworzone rynkiem – niezmiernie ważna jest więc cena, objętość, zmienność lub korelacja między rynkami.
Nie interesuje się informacjami dotyczącymi wiadomości gospodarczych, polityki podatkowej i nastrojów na rynku, które są przedmiotem badania analizy fundamentalnej. Analiza techniczna w praktyce oznacza przede wszystkim pracę z wykresami cenowymi i innymi narzędziami.
W niniejszym artykule można znaleźć tylko podstawowe informacje dotyczące analizy technicznej, jeśli chcesz zyskać więcej informacji, popatrz na naszą listę jakościowych książek dotyczących handlu na giełdzie, które bardziej zgłębiają ten temat.
Wykresy cenowe – najbardziej popularne są wykresy świecowe
Rozpocznijmy od wykresów. Większość osób zna tylko zwykłe wykresy liniowe. Jeśli na przykład śledzisz wykresy cenowe akcji AAPL na stronach finance.yahoo.com, w podstawowym okienku widzimy tylko wykres liniowy – jeden punkt przedstawia jedną cenę, punkty są połączone liniami.
Profesjonalni traderzy preferują jednak wykresy świecowe, które pokazują więcej informacji o cenie. Gdzie zwykły wykres liniowy ma tylko 1 punkt i jedną cenę w danym momencie, tam wykres świecowy ma świecę, z której natychmiast można widzieć 4 ceny (cenę otwarcia, zamknięcia, cenę minimalną i cenę maksymalną w danym okresie).
PriceAction
Pierwszą techniką analizy technicznej, którą wykorzystują doświadczeni traderzy, jest priceaction. Doświadczony trader potrafi w wykresach świecowych rozpoznać pewne wzory i kształty. Zostawi sobie wykres „czysty” i nie korzysta ze zbyt wielu skomplikowanych wskaźników, by nic nie odwracało jego uwagę. Może narysować sobie linie pomocnicze:
- Support i Resistance – linie poziome, które wyznaczają określony obszar, w którym cena poruszała się w ostatnim czasie.
- Linie trendu – skośne linie, które wskazują trend – długoterminowy ruch w górę lub w dół.
Trzeba zwrócić uwagę na fakt, że priceaction w dużej mierze zależy od doświadczeń tradera. Konieczne jest, by trader miał już spore doświadczenia w pracy z wykresami, po prostu musi „napatrzyć się”. Udział czynnika ludzkiego jest tutaj bardzo wysoki.
Wskaźniki techniczne
Komu nie odpowiadają „czyste” wykresy cenowe i raczej chciałby w wykresie widzieć więcej informacji, może wykres uzupełnić sobie różnymi wskaźnikami technicznymi. Jest ich niezliczona ilość, jednak powinniśmy zacząć od tych podstawowych, na których oparte są te bardziej zaawansowane.
A. Wskaźniki bezpośrednio na wykresie:
- Średnia krocząca – każdy punkt w tej krzywej przedstawia średnią za ostatnich X okresów cenowych. Biznesmen więc widzi, czy cena obecnie znajduje się powyżej średniej lub poniżej. U SMA chodzi o prostą średnią kroczącą, tak jak znamy ją z matematyki, istnieje jednak wariant EMA, gdzie dochodzi do obliczeń przy użyciu notacji wykładniczej.
- Wstęga Bollingera – trzy ciekawe krzywe kopiujące cenę. Środkowa krzywa to średnia krocząca, która ceną raczej przechodzi, w odróżnieniu od górnej i dolnej krzywej (upper band, bottom band), które cenę otaczają. Na tych krzywych ciekawy jest fakt, że cena zazwyczaj porusza się w środku krzywych (w środku wstęgi Bollingera) i tylko czasami znajduje się poza. Zasadą BollingerBands jest średnia krocząca plus/minus kilka odchyleń statystycznych. Jeśli ustawisz wskaźnik na 2 odchylenia statystyczne, cena w wykresie teoretycznie porusza się 97% czasu we wstędze Bollingera i tylko 3% czasu poza tą wstęgą.
B. Wskaźniki pod wykresem:
- RSI – wskaźnik osiągający wartości od 0 do 100, podczas gdy 50 znaczy neutralność, wartości ponad 50 obecną przewagę kupujących (tzn. cena obecnie raczej wzrastała) i poniżej 50 przewagę sprzedawców (tzn. cena raczej spadała). Bierze się pod uwagę zawsze średnie cen otwarcia i zamknięcia w ciągu ostatnich N okresów.
- BandWidth – szerokość wstęg Bollingera. Na przykład strategia znana jako Squeeze wynika z tego, że po dłuższym okresie, kiedy cena zbyt nie porusza się i wstęga Bollingera jest wąska, nastąpi niebawem okres ekspansji, kiedy cena „oderwie się” i wstęga Bollingera znacznie rozszerzy się.
- Momentum i ROC – oba wskazują na stopień ruchu (szybkość zmian) ceny w porównaniu z ceną przed N okresem. Na przykład z wykresem godzinowym i z ustawieniem N=10 ten wskaźnik zawsze wyliczy, o ile procent jest obecna cena wyższa / niższa niż cena przed 10 godzinami. Są dwie możliwości: jeśli cena obecna wynosi 105 i cena przed 10 godzinami była 100, w tym przypadku ewidentnie wzrosła o 5%. Momentum będzie mieć wartość 105 (cena wzrosła na 105% ceny poprzedniej) i ROC wartość 5 (cena wzrosła o 5%).
Cel analizy technicznej
Analiza techniczna to narzędzie, za pomocą którego biznesmeni starają się w przybliżeniu określić przyszły rozwój cen, określić koniec trendu lub jego ewentualny obrót. Nigdy oczywiście nie jest możliwe dokładnie określić rozwoju ceny, pracujemy tylko z prawdopodobieństwami. Celem jest zwiększenie prawdopodobieństwa udanych prognoz na wystarczający poziom (np. 60-70%), by opłacało się handlować według tej prognozy.
Ostrzeżenie: Prognozowanie cen za pomocą analizy technicznej nie jest proste. Jeśli ktoś twierdzi ci, że jest to proste, że każdy potrafi to zrobić, to kłamie. Zwłaszcza wtedy, jeśli wysyła ci w mailach swoje „gwarantowane” strategie. Jeśli chcesz handlować z sukcesem, musisz nauczyć się decydować sam za siebie. Zobaczysz sam, że nie jest to proste. Można zarobić, ale naprawdę jest to trudne. Gdyby mógł to robić każdy, wszyscy zarabialiby na rynkach i nikt nie poniósłby straty – nie ma to sensu.